Mặc dầu cảnh nội chiến khốc liệt, huynh đệ tương tàn, đang xảy ra ở quốc gia, trước đây gọi là Liên Hiệp Yougoslavia, hay Nam Tư, hiện nay có một nơi vẫn được yên ổn, bom đạn như tránh né. Nơi ấy là linh địa Medjugorje, nơi mà dư luận cho rằng Ðức Mẹ đã và đang còn hiện ra; du khách hành hương vẫn tấp nập kéo đến.

Trước khi đi vào bối cảnh hiện tại và để giúp tìm hiểu những gì đang xảy ra, chúng ta thử ghi lại vài dòng lịch sử của Liên Hiệp Nam Tư.

Vài giòng lịch sử

Lãnh tụ Titô qua đời năm 1980. Ông là người sáng lập Liên Hiệp Nam Tư và cầm quyền liên tiếp gần 40 năm, với một bàn tay sắt. Ông là một con người đa diện, tự cho là một nhà ái quốc, nhưng không được sắc tộc nào trong 6 quốc gia liên hiệp yêu mến. Cái tài của ông là qui tụ được vào trong một tổ chức nhiều sắc dân thuộc nhiều tôn giáo và lấy chủ thuyết cộng sản làm hướng chỉ nam, nhưng lại không liên kết với Nga Sô, để được lòng Tây Phương.

Năm 1945, Titô tuyên bố thành lập "Liên Bang xã hội dân chủ nam Tư" gồm 6 tiểu bang, với một chính phủ cộng sản. Có ba đạo giáo chính là Công Giáo, Chánh Thống Giáo và Hồi Giáọ Phần đông người Croates là Công Giáo, người Serbes theo Chính Thống và người Hồi Giáọ Họ không ưa gì nhau nên giữa ba sắc tộc chính là Serbes, Croates và Slovènes, luôn luôn có sự cạnh tranh cải vã. Một nhà thơ ở Bosnia- Herzegovina viết: "Chúng tôi là một nước có ba Thiên Chúa và ba cây dao găm!"

Khi Thống Chế Titô còn sống, uy quyền của ông còn giữ được sự giao hảo trong Liên Bang; nhưng khi ông nằm xuống thì Liên Bang như nồi xúp-de sôi sục, đã nổ tung. Liên Bang chia thành các quốc gia nhỏ như Slovenia với 2 triệu dân, Croatia với 6 triệu, Bosnia-Herzegovina 4 triệu rưỡi và Serbia "Tân Nam Tư" với 10 triệu rưỡị Có những vùng đất như ở Bosnia-Herzegonia, sắc dân và tôn giáo lẫn lộn, chằng chịt; thành phố Sarajevo bị quân đội Serbes bao vây đã mấy tháng, gây nhiều cuộc sát hại, hãm hiếp và bắn phá bừa bãị Dựa vào thế lực súng đạn của quân đội Liên Bang để lại, người Serbes đã thừa thắng xông lên, trong chính sách chiếm đất dành dân, để ở thế mạnh trong những cuộc thương thuyết sau này. Một ủy ban liên tôn Công Giáo và Chánh Thống đã tuyên bố không có vấn đề chiến tranh tôn giáo, kêu gọi hòa bình. Nhưng trong thực tế, họ phải bảo vệ sắc dân của họ. Trước đây, tinh thần đại kết còn được trọng vọng, ngày nay, trong cảnh đổ nát điêu tàn chỉ còn lại một ít hy vọng. 300 ngôi Thánh Ðường Công Giáo ở Bosnia bị phá hủy và 100 của Chánh Thống Giáo bị hư hạị Người ta ước lượng có 10 ngàn người chết và 20 ngàn bị thương. Gần nửa triệu đã phải di tản. Liên Hiệp Quốc phái đến 24 ngàn mũ xanh, thuộc 17 quốc gia hội viên, để bảo vệ dân chúng, nhưng không có kết quả, đạo quân Serbes dưới sự điều khiển của 40 tướng lãnh hải lục vẫn làm mưa làm gió, gây tang thương và chết chóc.

Linh địa được Ðức Mẹ gìn giữ

Medjugorje là xứ đạo thuộc tỉnh Bosnia-Herzegovina nơi đang xảy ra trận chiến. Tại ngôi làng với vài ngàn cư dân nầy, người ta nói rằng Ðức Mẹ vẫn tiếp tục hiện ra, như không có gì thay đổị Từ ngày 24 tháng 6 năm 1981 cho đến tháng 3 năm 1993, nghĩa là 11 năm hơn, Ðức Mẹ đã hiện ra trên bốn ngàn lần cho 6 thanh niên, lúc đó khoảng 9 đến17 tuổị Hai trong số thụ khải nay đã lập gia đình và chỉ được nhìn thấy "Bà lạ" - Gospa theo tiếng Croate - một năm một lần. Bốn người kia được nhìn thấy mọi ngày vào giờ nhất định, là 17 giờ 40 phút, bất cứ ở nơi nào mà họ có mặt. Chẳng hạn như cô Vicka tóc nâu, cuối tháng 11/1992, khi đi hành hương ở Bồ Ðào Nha trở về, ghé lại Lộ Ðức. Cô đã được thấy Ðức Mẹ trước hang đá Messabielle, như Bernadette đã được nhìn thấy cách đây 100 năm. Một chứng nhân thuật lại rằng Vicka đã xuất thần, đôi mắt đăm chiêu nhìn lên không nhấp nháy, nhưng miệng mấp máy như đang đàm đạo với một người nàọ Hiện tượng này đã được Giáo Sư Thạc Sĩ Le Jenne thuộc viện đại học y khoa Montpellier (Pháp) quan sát và trắc nghiệm tại Medjugorje nhiều lần.

Trong khi đó thì tại Sarajevo, cách Medjugorje khoảng 100 cây số, chiến cuộc đang hoành hành gieo hãi hùng kinh sợ.

Như ngôi làng tiền định, được đặc biệt gìn giữ, ngay từ khi chiến cuộc khởi đầu cho đến nay, không bị hề hấn gì cả. Phải chăng là một phép lạ?

Tháng Tư 1992, 160 hỏa tiễn đã bay vào làng, nhưng không gây thiệt hại nào cả, ngoài những lỗ bom chằng chịt sâu hoắm và một con bò chết. Trong mùa hè năm 1992, một quả bom gồm nhiều mảnh rơi vào đúng con đường chính của làng nhưng không nổ. Các phi công bay qua trên làng cho biết chỉ thấy một làn mây trắng dưới cánh, nên không biết làm gì hơn là thả hết bom, rơi đâu hay đó để vội bay về căn cứ.

Các người trai tráng trong làng phải thay phiên nhau lên trấn giữ mặt trận Mostar, đều được trở về an toàn. Trong khi đó, tại Tòa Giám Mục giáo phận Mostar, cách làng khoảng 30 cây số, mái nhà thờ Chánh Tòa bị bom thổi bay mất và Tòa Giám Mục bị phá bình địạ Ai cũng biết Ðức Giám Mục Mostar là Ðức Cha Zanic có một thái độ rất tiêu cực đối với vụ hiển linh. Các chiến sĩ "mũ xanh" của Liên Hiệp Quốc hay đến xin các "thụ khải" cầu nguyện và trong làng hiện nay có 1,200 trẻ em đang lánh nạn được phân phối trong các gia đình.

Hiện nay, các cuộc hành hương vẫn tiếp tục, tuy có phần giảm bớt hơn. Trước đây, có khoảng 100 ngàn người mỗi ngày đến cầu nguyện. Nay mỗi ngày có vài trăm giáo lữ đến Medjugorje, có rất nhiều linh mục đón tiếp họ trong tòa cáo giảị

Trong dịp lễ Giáng Sinh 1992, có nhiều đoàn giáo lữ Pháp đi từ Paris, Mayenne và Ronen. Một số khác đang chuẩn bị lên đường trong tháng ba, vì không có chỗ đủ trong các chuyến bay đến Split; rồi từ đây, họ dùng xe ca đến Medjugorje, qua phía Bắc tỉnh Bosniạ

Từ ngày Bà lạ "Gospa" hiện ra, có gần 15 triệu khách hành hương đến kính viếng. Tuy Giáo Hội chưa công nhận, nhưng lòng đạo đức của giáo dân thay đổi hẳn khi tiếp xúc với Medjugorjẹ Hiện có 5,000 nhóm cầu nguyện trên thế giới khuôn rập theo kiểu mẫu Medjugorje, ăn chay mỗi ngày thứ Sáu chỉ có nước lã và bánh khô. Trong những ngày sôi động nhất, dưới hầm nhà xứ, một nguyện đường được thiết lập để tiếp tục các buổi cầu kinh như thường lệ.

Phải chăng đây là một phong trào tin nhảm, thổi phồng lên do các ông Cha Dòng áo nâủ Trong mục thơ tín của Báo "Actualités Religieuses dans le monde", có đăng lá thư của một linh mục cho rằng Medjugorje là công cuộc... ma quỉ dối trá!

Ðể tìm hiểu sự thật, nhiều phái đoàn chuyên viên khoa học đã đến tại chỗ và nhiều lần, để nghiên cứu hiện tượng xuất thần của những sự kiện xảy rạ Các thanh thiếu niên nam nữ đều đồng loạt cho biết họ đã nhìn thấy Ðức Trinh Nữ xuất hiện như một thiếu nữ khuôn mặt màu nâu, mắt xanh, đầu đội "voan" màu xám, trang phục màu áo xám xanh. Các thụ khải gồm sáu em là Vicka (17 tuổi vào năm 1981), Marija, Ivan và Mitjana (16 tuổi), Ivan ka và Jakov (15 tuổi).

Giáo Sư Thạc Sĩ Henri Joyeux đã quay phim nhiều cuộc xuất thần, thực hành nhiều cuộc thí nghiệm khoa học. Ông quả quyết: "Không một em nào có dấu hỗn loạn thần kinh, trái lại, các em rất bình thường khỏe mạnh thể xác và tinh thần". Trong các cuộc xuất thần, vị bác sĩ chuyên viên nhân thấy các em không ngủ, không mơ, không có dấu gì thuộc bệnh động kinh tê bại, tóm lại, các em rất bình thường không có triệu chứng nào thần kinh bệnh. Bác sĩ Philippe Lauron, chuyên viên thần kinh tại dưỡng đường Salpêtrière ở Paris cũng đồng quan điểm. Ðể tránh mọi sự lừa đảo, Giáo Sư Joyeux lại quay phim cuộc xuất thần của em Vicka, bên cạnh một em khác cũng tự cho mình được nhìn thấy "Bà lạ", nhà chuyên viên nhận thấy có một sự khác biệt lớn lao rõ rệt. Vicka rất bình tĩnh và tự nhiên, cô kia thì tỏ ra lo âu, bất bình thường. Chúng ta biết rằng khi Bernadette ở Lộ Ðức được diễm phúc nhìn thấy Ðức Mẹ hiện ra ở bộng há Messabielle thì cũng có nhiều cô thiếu nữ tự cho mình cũng được nhìn thấy Ðức Mẹ. Nhiều thanh niên xin được "nâng khăn sửa túi", trong số ấy có một sinh viên y khoa, cho rằng nếu không lấn được thì "xin Chúa cho chết trong cảnh cô đơn" và còn đeo đuổi cho đến khi thánh nữ Bernadette đã vào tập viện. (R. laurentin, Vie de Bernadette, trang 142).

Những mệnh lệnh gần đây nhất

Chúng ta biết các thụ khải nhận được nhiều mệnh lệnh của Ðức Mẹ. Cha R. Laurentin, một chuyên viên về Thánh Mẫu Học, đã ghi lại trong tác phẩm nhan đề: "Message et Pedagorie de Marie à Medjugorje" (Các mệnh lệnh và giáo huấn của Ðức Mẹ).

Tất cả giáo huấn gồm tóm trong hai điểm: "Hãy cầu nguyện và ăn chay". Thật ra không có gì mới lạ, chỉ là thực thi lời Chúa dạy trong Phúc Âm: "Hãy cầu nguyện và sám hốị"

Trong các mệnh lệnh mới nhất gần đây, Ðức Mẹ đã nói đến người Serbes, người Chánh Thống và người Hồi Giáo: "Chúng con hãy yêu mến anh em chúng con, người Hồi Giáọ"

Ngoài ra còn có 10 bí mật được các em giữ kín cẩn thận, chỉ được tiết lộ sau khi các cuộc hiển linh chấm dứt. Và sau đó, sẽ có "một dấu rõ rệt và bất diệt" để lạị

Bí mật sau cùng vào đêm Giáng Sinh năm 1982 và cô Mirjana thụ khải được cho biết: "Con sẽ không còn nhìn thấy Mẹ, ngoài dịp kỷ niệm sinh nhật của con và khi những biến cố quan trọng sẽ xảy đến. Con sẽ tin như mọi ngườị"

Bí mật cuối cùng ấy, Ivanka cũng được mặc khải ngày 6 tháng 3 năm 1985, Ðức Mẹ hứa sẽ trở lại với cô ngày kỷ niệm hiển linh đầu tiên. Ngày 25 tháng 6 năm 1986, cô được nhìn thấy Ðức Mẹ trong 14 phút. Sau đó, cô đã lập gia đình.

Vicka đã khóc khi nhận lãnh bí mật thứ 9 và Mirjana đã chảy nước mắt khi được trao phó bí mật thứ 10.

Nhiều người cho rằng các bí mật ấy nối tiếp những bí mật tại Fatimạ

Tại Fatima, ngày 13 tháng 7 năm 1917, Ðức Mẹ nói cùng ba trẻ: "Nếu người ta thực thi các điều Ta dạy, nước Nga sẽ trở lạị Nếu không nước Nga sẽ phổ cập các điều sai lầm của họ khắp thế giới, gây nhiều cuộc chiến tranh, nhiều quốc gia sẽ bị tiêu diệt."

Tại Medjugorje cũng như ở Fatima, có những ánh sáng kỳ lạ tương tự như cuộc nhảy múa của mặt trời ở Fatima ngày 18 tháng 10 năm 1917, trước mặt 70 ngàn người chứng kiến trên đồi Covadiriạ Kỳ lạ thật, nhiều người tỏ ra hoài nghi, nhưng sau một cuộc viếng thăm, họ trở về xao xuyến và thay đổi hẳn.

Lời kết luận của Giáo Sư Thạc Sĩ LeJeune cũng đáng cho chúng ta chú ý, sau những biến cố ly loạn vừa xảy ra ở Nam Tư, như chúng tôi vừa lược thuật. Giáo sư trả lời cho một ký giả hỏi về hiện tượng Medjugorje:

"Hiện tượng Medjugorje đã được khảo sát nhiều lần khác nhau trong năm 1984 trên các trẻ em được thị kiến. Ðó là một hiện tượng không thể cắt nghĩa theo khoa học được. Nhưng cuộc khảo sát tỉ mỉ được thực hiện cho thấy rằng không có một biện chứng bệnh hoạn nàỗ. hay một sự lừa đảo nàọ Chúng tôi nghĩ rằng không có một danh từ khoa học nào khả dĩ mô tả được. Chúng tôi cho đó là một trạng thái cầu nguyện linh động, cao độ và phần nào mất liên lạc với thế giới bên ngoài, một trạng thái chiêm nghiệm và giao liên với một Ðấng mà chỉ có em mới nhìn thấy, nghe được và sờ được. Chúng tôi không biết gì về nơi phát xuất, nhưng chúng tôi quả quyết rằng những người thu-nhận là những người khỏe mạnh và bình thường." (Phỏng vấn của Robert Serron đăng trên báo Paris Match 14/6/1985).

Ðền Thờ Medjugorje được gìn giữ an toàn

Từ năm 1980 đến nay, phong trào hành hương đến Medjugorje kính viếng nơi Ðức Mẹ hiện ra ở Nam Tư dần hồi có tầm vóc quốc tế. Tại ngôi làng bé nhỏ xứ Bosnia-Herze này, nơi chiến cuộc đang xảy ra, lùi về năm 1980, có tin đồn rằng Ðức Mẹ đã hiện ra với 6 em nhỏ và ban nhiều mệnh lệnh.

Hiện nay, các mệnh lệnh được ghi chép thành một bộ sách dày 250 trang.

Ðức Mẹ được gọi là Gospa (Bà Lạ, theo thổ ngữ Slave) được tôn kính. Hàng triệu người đã đến hành hương tại Medjugorjẹ

Tại đây, các Cha Dòng Phanxicô, đặc biệt là các Cha Jozo và Slavko, tiếp tục tổ chức đời sống mục vụ đạo đức. Họ gặp sự khó khăn nơi thái độ của vị Giám Mục Giáo Phận Mostar là Ðức Cha Zanic. Không hiểu vì sao, mới đầu ngài không chống đối, có thiện cảm là khác, nhưng rồi thay đổi lập trường, ngài cho dữ kiện Medjugorje là "công cuộc của ma quỉ" và rất khó chịu vì những lời chỉ trích. Hội Ðồng Giám Mục Nam Tư cũng như Tòa Thánh Vatican đều chưa nhìn nhận các cuộc Hiển Linh và các Mệnh Lệnh ban bố.

Tuy nhiên, đó đây trên thế giới, có rất nhiều linh mục, tu sĩ nam nữ và Giám Mục nữa, đã đặt niềm tin vào dữ kiện Medjugorjẹ Nhóm Thánh Linh mệnh danh là "Cộng đoàn Phúc Thật" cổ võ rất mạnh cho việc tổ chức hành hương ở Pháp và loan báo tin tức bằng máy Minitel. Ai đến tại chỗ, đều nhận thức bầu khí đạo đức và cầu nguyện cao độ xảy ra và rất cảm động. Những buổi canh thức cầu nguyện, rước kiệu và leo núi Krizevac, đồi hiện ra, thật rất trang nghiêm sốt sắng.

Phải công nhận rằng cho đến nay, dữ kiện Medjugorje đã vượt thắng mọi trở lực. Trước một chế độ đầy thủ đoạn lươn lẹo như cộng sản, Medjugorje đã gây nể nang không ít.

Trước một Giám Mục đầy ác cảm mà danh tánh được đọc lên trong lời kinh nguyện mỗi ngày, trước sự kiện một số trẻ em không còn được nhìn thấy Gospa - Bà Lạ nữa, người ta có thể đặt ra một số câu hỏi và thắc mắc.

Nhưng điều đáng chú ý là, mặc dầu cuộc nội chiến đang lan rộng trong cả vùng Bosnia-Hezegovina, Medjugorje vẫn được đặc biệt gìn giữ.

Ngày 13 tháng 4 năm 1991, nhóm du kích Serbe đã đến gần Thánh Ðường Ðức Mẹ. Nhưng, bom đạn chết chóc tàn sát như bị chận lại ngoài làng Medjugorjẹ Quân Serbe đã có dự định thả bom thiêu hủy Thánh Ðường trong đêm Phục Sinh. Dưới ngôi Thánh Ðường và nhà xứ, một hầm trú được biến cải thành một nguyện đường, ngày đêm giáo dân tiếp tục cầu nguyện như thường lệ, và ngôi Thánh Ðường đã mở cửa lại cho khách hành hương.

Ngày 25 tháng 4 năm 1991, Gospa - Bà Lạ ban một sứ điệp: "Chỉ có cầu nguyện và ăn chay mới có thể chận đứng chiến tranh." Và ngày 25 tháng 6 năm 1991, kỷ niệm 11 năm, Gospa tuyên bố với vẻ u buồn rằng "nhiều người đã quyết tâm lên đường rồi lại rút luị"

Chúng ta biết rằng trong khi chiến cuộc đang xảy ra thì Cha Giám Ðốc Ðền Thánh Ðức Mẹ ở Medjugorje đang công du thế giới để chuẩn bị ngày kỷ niệm 26 tháng 6, ngày hiện ra thứ 11. Ngài kêu gọi du khách hành hương hãy đến thật đông để chứng minh rằng sức mạnh tinh thần thắng vũ khí, tình thương thắng bạo lực. Nhưng một số người đã rút lui vì sợ.

Ngày nay, trên thế giới có khoảng 5,000 nhóm cầu nguyện theo tinh thần Medjugorjẹ Và Medjugorje vẫn là một hòn đảo hòa bình của "Nữ Vương Hòa Bình" giữa một thế giới thiếu tình thương, thiếu hòa bình.

Như thường lệ Giáo Hội tỏ ra dè dặt và khôn ngoan trong vấn đề Medjugorje thì chúng ta hãy chờ đợi phán quyết tối hậu của Giáo Hộị Tuy nhiên chúng ta có thể nói rằng Medjugorje với những sự kiện nóng hổi vừa xảy ra là một lời nhắc nhở cho chúng ta thực thi sứ điệp Phúc Âm bị quên lãng: Cầu nguyện, ăn năn trở lại, hãm mình, ăn chay vàđền tộị

(Linh Mục Hồng Phúc, Dòng Chúa Cứu Thế)